Het nederlandstalige rechtsleven in België

ldroi1516  2024-2025  Louvain-la-Neuve

Het nederlandstalige rechtsleven in België
5.00 crédits
30.0 h
Q1
Enseignants
Langue
d'enseignement
Neerlandais
Thèmes abordés
De cursus bestaat uit drie afzonderlijke delen die niet volledig van elkaar kunnen worden gescheiden.
Het eerste deel dient om de rol van het Nederlands als rechtstaal van de Belgische rechtsorde te reconstrueren.  Dit historisch perspectief van de voortschrijdende rol van het Nederlands als uitdrukkingsmiddel van de Belgische rechtsorde wordt gevolgd door een tweede deel dat ingaat op actuele betreffende de juridische aspecten van het gebruik van het Nederlands heden ten dage in zowel de publieke als de private sfeer, die onbegrijpelijk zijn zonder een grondige kennis van de voornoemde historische context.
In het derde deel wordt de wereld van het recht in Vlaanderen vanuit een metajuridisch en artistiek perspectief bekeken. Het bestudeert verbeeldingen in de beeldende en literaire kunsten van de wereld van het recht in Vlaanderen (in de beeldende kunst, de literaire kunst en de film).
Acquis
d'apprentissage

A la fin de cette unité d’enseignement, l’étudiant est capable de :

Het doel van de cursus is de studenten in staat te stellen de progressieve rol van het Nederlands als instrument voor de uitdrukking van de Belgische rechtsorde in een historische context (1830 tot heden) te reconstrueren, alsook het naast elkaar bestaan van deze officiële taal en het juridisch Frans binnen dezelfde rechtsorde.
Een dergelijke benadering maakt het mogelijk een kritische en genuanceerde visie te ontwikkelen ten aanzien van bepaalde gevoeligheden die intergenerationeel blijven voortbestaan, om de inzet, moeilijkheden en uitdagingen te begrijpen van de keuze om slechts één taal als uitdrukkingsmiddel voor een rechtsorde te behouden of juist meerdere talen te behouden.
De cursus zal studenten ook in staat stellen hun passieve en actieve kennis van de Nederlandse juridische taal te verbeteren door middel van een micro-immersie-ervaring en de mogelijkheid om de taal te oefenen in een flipped classroom-context.
 
Contenu
I. Historisch gedeelte : De geleidelijke erkenning van het Nederlands als instrument  in de Belgische rechtsorde . In dit deel kunnen onder meer de volgende onderwerpen aan bod komen :
  • De opkomst  van het Nederlands in de Belgische justitie
  • De opkomst  van het Nederlands als uitdrukkingswijze van de Belgische wetgever
  • De opkomst van het Nederlands als bestuurlijke uitdrukkingswijze
  • De invoering van het Nederlands in het universitair juridisch onderwijs en de rechtsleer, en in de juridische civiele samenleving
II. Geselecteerde actuele vraagstukken. In dit deel kunnen onder meer de volgende thema’s  worden behandeld:
  • Van de vertaling van het burgerlijk wetboek in het Nederlands tot het invoeren van een nieuw tweetalig burgerlijk wetboek
  • Het gebruik van taal in rechtszaken
  • De splitsing de Brussel Halle Vilvoorde
  • De splitsing  van de orde van advocaten
  • De mogelijke regionalisering van justitie 
  • Taaldecreten betreffende het gebruik van talen in arbeidsverhoudingen en het verband  met het beginsel van vrij verkeer van werknemers;
  • De  Taalunie met de Nederlandse Staat.
III. Metajuridische en artistieke aspecten van het rechtsleven  in Vlaanderen
In dit deel kunnen onder meer de volgende onderwerpen worden behandeld:
  • De voorstelling van Justitie in de beeldende kunst in Vlaanderen;
  • De voorstelling van de juridische wereld in Vlaanderen in literaire teksten;
  • De voorstelling van de juridische wereld in Vlaanderen in de cinema.
Méthodes d'enseignement
Het onderwijs wordt verstrekt via colleges in het Nederlands, ondersteund door powerpoints in het Nederlands, die de docent ook in een Franse vertaling beschikbaar stelt.
Er wordt een verplichte leesmap met voornamelijk in het Nederlands geschreven teksten ter beschikking gesteld en er worden boeken en artikelen gesuggereerd die eenvoudigweg ter lectuur worden aanbevolen.
Een deel van de cursus wordt georganiseerd door studenten uit te nodigen een (in het Frans of Nederlands geschreven) paper in het Nederlands te presenteren over een onderwerp dat relevant is voor het cursusprogramma.
Afhankelijk van de politieke en maatschappelijke actualiteit kunnen gastsprekers  worden uitgenodigd van universiteiten die ressorteren onder  de Vlaamse Gemeenschap.
Modes d'évaluation
des acquis des étudiants
De evaluatie is gebaseerd op de actieve deelname van de studenten die een individueel of collectief schriftelijk werk (in het Frans of het Nederlands) in het Nederlands zullen presenteren, alsook op een schriftelijk examen (in het nederlands voor Erasmus Belgica-studenten en Frans-Nederlands voor andere studenten).
Bibliographie
Alen, A. en Sottiaux, S., Taaleisen juridisch getoetst, Mechelen, Kluwer, 2009, 190p.
Bolland, G.J.P.J, Het Nederlands als aangelegenheid der hoogere aangelegenheden des geestes, Brussel, 1912, 38p.
De Potter, F., Le Néerlandais est-il une langue juridique ? Gand, Imprimerie A. Siffer, 1897, 32p.
Huygebaert, S. et alii, De Kunst van het recht. Drie eeuwen gerechtigheid in Beeld, Tielt, 2016, 205p.
Mareel, F., Roep om rechtvaardigheid. Recht en onrecht in de Kunst uit de Nederlanden . 1450-1650, Antwerpen, Hannibal, 2018, 238p.
Meylaerts, R. (2021). “Language and translation policies in a bilingual city with a multilingual population. The case of Brussels”. In: L. Tong King (Eds.), The Routledge Handbook of Translation and the City, Chapt. 6, (97-111). (Routledge Handbooks in Translation and Interpreting Studies). London & New York: Routledge)
Meylaerts, R., «  Et pour les Flamands la même chose » : quelle politique de traduction pour quelles minorités linguistiques ? », Journal des Traducteurs; 2009;. 7 – 21
Nouws, B. et Meylaerts R., « La nécessité des traductions. Translating legislation in a young parliamentary regime. The case of Belgium (1830–1895) », International Journal of the Sociology of Language ; 2018;. 111 – 130
Polak, J., Jubileumbundel 1947-1997 Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van Belgie en Nederland, Deventer : W.E.J. Tjeenk Willink, 1997 338p.
Vandenbogaerde, S., “Volksverlichting als hoogste doel. Het Rechtskundig Weekblad en de ontwikkeling van een Vlaamse rechtswetenschap (1931-2021)”, RW 2021-2022, 82
Van den Broeck, J., JBC Verlooy, vooruitstrevend jurist en politicus uit de 18 de eeuw 1746-1797, Antwerpen, 1980
Van Goethem, H., De taaltoestanden in het Vlaams-Belgisch gerecht, 1795-1935, Brussel, Paleis der Academiën, 1990, 358p
Van Goethem, H., Honderd jaar Vlaams rechtsleven, Gent, Story-Scientia, 1985, 338p.
Verstraeten, J., René Victor. 1887-1984. Strijder voor het Vlaamse rechtsleven, s.l., Doobraak, 2018, 822p.
X., 1885-1905. Vlaamsche Conferentie der Balie van Antwerpen. Feestviering van het 20jarig bestaan, s.l. , s.d.
X., Honderd jaar rechtsleven. Nederlandse Juristen-vereniging 1870-1970, Zwolle, Tjeenk-Willink, 1970, 340 p.
https://nevb.be/wiki/Hoofdpagina
Van Gerven, H., Tous les citoyens sont censés connaître la loi': étude des pratiques de traduction et de transfert dans le domaine juridique belge (1830-1914);-.
Faculté ou entité
en charge


Programmes / formations proposant cette unité d'enseignement (UE)

Intitulé du programme
Sigle
Crédits
Prérequis
Acquis
d'apprentissage
Approfondissement en droit

Bachelier en droit [Parcours bilingue KULeuven]